ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΑΡΤΑΣ: «7Η ΣΦΡΑΓΙΔΑ» ΤΟΥ INGMAR BERGMAN

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΑΡΤΑΣ
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ «7Η ΣΦΡΑΓΙΔΑ» ΤΟΥ INGMAR BERGMAN, ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ ΠΑΛΛΑΣ

ΥΠΑΡΞΙΑΚΟ ΡΟΥΑ ΜΑΤ
Πολλές φορές, τα παιχνίδια των συνειρμών και των συμπτώσεων συνδέουν πράγματα φαινομενικά ασύνδετα. Από τη μία έχεις τη ζωή, το πιο σημαντικό «αγαθό» στη συνείδηση του ανθρώπου. Από την άλλη έχεις το θάνατο, τον πιο σημαντικό φόβο του. Στη μέση, έχεις μία παρτίδα σκάκι. Η αρχική απορία διαλύεται άμεσα από τη στιγμή που σκέφτεσαι πόσες φορές στη ζωή σου, παραλληλίζεις τα δύο παραπάνω άκρα με παιχνίδι. Σαφώς και η έννοια περιορίζεται, αρχικά, στο μεταφορικό της πλαίσιο, τα γεγονότα, όμως, συχνά την κάνουν να ντύνεται με τον κυριολεκτικό της μανδύα. Εξάλλου, η λέξη «ματ» στα Αραβικά σημαίνει «νεκρός».
Το παιχνίδι αυτό φαίνεται ότι άρεσε στον Bergman. Το διαπιστώσαμε με τις «Άγριες Φράουλες», θα το εμπεδώσουμε με την «Έβδομη Σφραγίδα». Ο Antonius Block είναι ένας ιππότης - σταυροφόρος που συνοδευόμενος από τον κατασταλαγμένο στη μηδενιστική του οπτική, ιπποκόμο του Jens, επιστρέφει στο κάστρο του στη Σουηδία ύστερα από 10 χρόνια απουσίας, κατά τη διάρκεια των οποίων πολεμούσε στους Αγίους Τόπους. Καθ’ οδόν, τον επισκέπτεται ο Θάνατος και τον πληροφορεί ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για τους δύο συνταξιδιώτες. Ο ιππότης προκαλεί τον Θάνατο σε μία παρτίδα σκακιού, με τίμημα, αν τον κερδίσει, να τον αφήσει να ζήσει. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, που διακόπτεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθώς ο ιππότης συνεχίζει το ταξίδι του και ο Θάνατος αποσύρεται γιατί τον καλεί το καθήκον - που είναι να οδηγήσει και άλλα θύματα της πανούκλας που ερημώνει την ενδοχώρα, στον άλλον κόσμο - ο ιππότης πιέζει τον Θάνατο για απαντήσεις στα υπαρξιακά του ερωτήματα καθώς το μόνο που επιθυμεί πριν το τέλος, είναι η γνώση.
Βλέποντας την ταινία, δεν ξέρεις από που να αρχίσεις και από που να τελειώσεις. Από την εκπληκτική ερμηνεία του Max von Sydow στο ρόλο του ιππότη (αν σας φανεί γνώριμη φυσιογνωμία, το πλούσιο βιογραφικό του θα σας «ξορκίσει» τη μνήμη); Τη θαυμάσια φωτογραφία που καθηλώνει, με σκηνές όπως αυτή της παρτίδας σκακιού ανάμεσα στον ιππότη και τον Θάνατο να έχει κατασκηνώσει στο μυαλό κάθε σινεφίλ που σέβεται τον εαυτό του; Ή από το σενάριο του Bergman που παίζει στα δάχτυλά του ένα τόσο πολύπλοκο και βαθύ ζήτημα, με τρόπο τέτοιο που, όμοιός του, δύσκολα συναντάται στην ιστορία της Έβδομης Τέχνης; Με βάση το έργο του Akira Kurosawa, του οποίου ο Σουηδός υπήρξε μεγάλος θαυμαστής, στήνει μία παρτίδα που άφησε βαθύτατο αποτύπωμα στο σινεμά (τόσο, που τα πιόνια που χρησιμοποιήθηκαν στην ταινία, πουλήθηκαν από συγγενείς του για 145000$ το 2009). Με τίτλο βασισμένο στην «Αποκάλυψη του Ιωάννη», όχι μόνο δημιούργησε μία από τις αγαπημένες του ταινίες και για τον ίδιο, αλλά κατάφερε να καταπιαστεί για δεύτερη φορά μέσα στην ίδια χρονιά (το 1957 βγήκαν και οι «Άγριες Φράουλες») με το τελικό στάδιο της ανθρώπινης ζωής, το αναπόφευκτο του θανάτου, το πόσο αδύναμοι παρουσιαζόμαστε απέναντί του αλλά και την «ίντριγκα» που πλανάται γύρω από όλα αυτά.
Αφήνοντας πίσω το μήνα Νοέμβριο και κλείνοντας το αφιέρωμά μας στη σημαντικότατη κινηματογραφική “persona” (άλλη μία «χρυσή» στάση της καριέρας του) εν ονόματι, Ingmar Bergman, καταλαβαίνουμε ότι ο άνθρωπος, όσο και αν φιλοσοφεί τα υπαρξιακά του διλήμματα προσπαθώντας να βρει απαντήσεις σε ερωτήματα που τον βασανίζουν, πάντα θα καταλήγει στο εξής: ότι το παιχνίδι, πολλές φορές δεν εξαρτάται από τον ίδιο και μόνο η παραδοχή των κανόνων του, μπορεί να τον βοηθήσει να γευτεί τη ζωή στο έπακρο. Ο Bergman ρίχνει φως εκεί που, πολλές φορές, αδυνατούμε να δούμε, παίζει την παρτίδα της ζωής με αξιοζήλευτο τρόπο και δίνει τροφή για περισυλλογή σε όσους αφήνονται στις σκέψεις του. Αυτό το Σάββατο, τα φώτα της αίθουσας κλείνουν έτσι ώστε να ανοίξουν άλλα, με πιο δύσκολη πρόσβαση. Σας περιμένουμε το Σάββατο 28 Νοεμβρίου, στον Κινηματογράφο «Παλλάς», για να λάβουμε μέρος, παρέα, στο αιώνιο αυτό παιχνίδι.

 Ώρα προσέλευσης: 23:30
Έναρξη προβολής: 00:00
Κινηματογράφος ΠΑΛΛΑΣ

Από τον Βασίλη Γκορόγια, μέλος της ΚΛΑΡΤ